De plek waar je woont, werkt en leeft, beïnvloedt je gezondheid.
In een gezonde leefomgeving word je niet alleen beschermd tegen ongezonde milieurisico’s.
Je wordt ook gestimuleerd om gezond te leven.
Een gezonde woonplek is aantrekkelijk en nodigt uit tot bewegen, ontspannen en ontmoeten.
Bewoners zijn er gelukkig en actief.
De wisselwerking tussen bewoners en hun woonomgeving maakt dat een dorp of buurt leeft.
Dat zou ik wel alle gemeenten willen aanraden, zorg dat je een gezondheidsadviseur hebt…
voor al jouw ruimtelijke plannen.
Gezondheid is een onderdeel van mobiliteit...
is een onderdeel van groen, is een onderdeel van woningbouw...
is een onderdeel van alles.
En dan is het heel erg nodig dat je met die partijen die daarmee bezig zijn...
intensief samenwerkt en dat je samen optrekt.
Je kunt niet zeggen: Om je gemeentegrens heen trek ik een harde lijn en daar stopt het.
Nee, hetgeen wat je in je ene gemeente doet raakt ook de andere gemeente.
Of ook een provincie.
Dus je moet veel groter en opener gaan denken.
Benader het vanuit de leefomgeving van de mensen zelf.
Wat betekent het nou voor jou?
Hoe zie jij jezelf in 2040?
Plekken maken waar mensen elkaar ontmoeten.
Ik denk dat dat een van de belangrijkste taken is...
voor mensen die aan de stad werken.
In een gezonde leefomgeving is ruimte voor groen en water….
en voor slimme oplossingen die bijdragen aan de grote opgaven waar we voor staan.
Zoals klimaat, energie, woningbouw en vergrijzing.
Gelukkig gebeurt er in Nederland al veel en zie je op steeds meer plekken…
dat er hard wordt gewerkt aan een gezondere leefomgeving.
De invoering van de Omgevingswet is een belangrijke aanjager hiervan.
Ik denk dat wij als stedenbouwkundige veel meer rekening moeten houden...
met het maken van ruimte...
te veel ruimte waar mensen zelf ook de kans krijgen om dingen te doen in de stad.
Het gaat om het maken van ruimte voor eigen initiatieven.
Een stedenbouwkundig plan die ervoor zorgt dat een leefomgeving gezond wordt...
een stedenbouwkundig plan waar nabijheid echt het leidend principe is.
En dat betekent heel concreet...
menging van verschillende woonvormen, menging van wonen en werken...
maar ook echt ruimte maken voor kwetsbare functies, die normalitair in de boekhouding staan als kostenpost...
maar in werkelijkheid echt bijdragen aan een gezonde leefomgeving.
En dat is groen, dat is ruimte voor experiment en ruimte voor ontmoeting.
Als je wilt dat een stad gezond wordt, als de leefomgeving gezond wordt...
dan heb je een paar dingen nodig.
Allereerst heb je bestuurders nodig die dat willen.
Wat je vervolgens nodig hebt, is dat de mensen die daarmee bezig zijn, met die gezondheid...
eigenlijk heel nauw gaan samenwerken met die mensen die fysiek de stad maken.
En dat je eigenlijk continu bij elkaar zit om na te denken: Hoe krijg ik dat voor elkaar?
Bestuurlijke wil en ambtelijke uitvoering. Ook in contact met allerlei andere partijen.
Niet in het minst de bewoners.
Als je dat doet, dan lukt het.
Wij hoeven niet zo zeer losse adviezen te geven over gezondheid, maar wij doen mee...
in de gesprekken en de discussies bij elk plan.
En zo beïnvloeden wij ook de gedachten van alle collega’s...
Zodat we met z’n allen aan tafel al op een gezondere manier nadenken over de projecten.
We zijn niet een extra stap.
We zijn gewoon onderdeel van de reguliere processen geworden.
Door met alle disciplines tegelijk aan tafel te zitten, kennen we elkaars ambities...
en versterken we elkaar.
Dus door een gezondheidsadviseur vanaf het begin mee te laten denken, gaat het gewoon mee in het proces...
zonder extra kosten, met wel een gezonder plan als eindproduct.
Wij kunnen in beleidsvisies prachtige teksten opnemen waarom we zeggen dat gezondheid belangrijk is...
in de verschillende deelgebieden.
Ga je het vervolgens daadwerkelijk vertalen, is de belangrijkste vraag...
hoe gaan we het daadwerkelijk overeind houden?
Ik denk dat het belangrijkste om gezondheid op de kaart te houden is:
Gezondheid een primaire plek te geven in een afwegingskader.
En dat het eigenlijk in het DNA van bestuurders komt te zitten.
We hebben dat ook digitaal gedaan. En we hebben filmpjes gemaakt.
En talkshow-achtige dingen vanuit de studio gedaan.
Één van de dingen die ik daar ontzettend fascinerend in vond...
was dat we plotseling met hele andere mensen in gesprek kwamen...
dan normaal gesproken op dit soort avonden kwamen.
Mensen waren plotseling veel jonger.
Mensen met een andere achtergrond, dan normaal gesproken op dit soort avonden komen.
En daar heeft de coronacrisis gek genoeg toch ook wel weer mee geholpen.
Het heeft ons gedwongen om opnieuw na te denken hoe je omgaat met het betrekken van inwoners.
Tegen alle gemeentes die gezonder willen worden: Schrik niet terug voor maatregelen die ook moeilijk zijn.
Al die concrete maatregelen die je nu al in de Amsterdamse gezondheidslogica of in de landelijke kernwaarden kan vinden.
Pak ze erbij en ga er gewoon direct mee aan de slag.
Wil jij ook aan de slag met een gezonde leefomgeving?
Kijk op gezondeleefomgeving.nl voor instrumenten, praktijkvoorbeelden en themafilms.


Een groene leefomgeving is gezond.
Het nodigt uit tot bewegen, op groene plekken ontmoet je anderen...
en kom je tot rust.
Voorzieningen in het groen, zoals speelplekken en moestuinen...
zorgen voor sociale interactie en gezond voedsel.
Kinderen die op groene plekken buiten spelen ontwikkelen zich fysiek en sociaal.
Naast gezondheidswinst zorgt een groene omgeving voor waterberging...
schaduw op warme zomerdagen en biodiversiteit.
Voor vergroening is het ook wel belangrijk dat meerdere disciplines binnen de gemeente...
weten hoe belangrijk groen ook voor hun doelen en hun opgaven is.
Omdat je met groen iets doet aan waterberging en verkoeling...
maar het is ook economisch interessant...
omdat in een groen gebied de huizen meer waard zijn...
en het ook een prettig vestigingsklimaat voor bedrijven vormt.
Dus het dient zoveel doelen. Als je dat met z’n allen weet...
voor al onze opgaven is groen van belang...
dan kun je weer samen daar achter gaan staan.
Ik ben een enorme voorstander van werken met welzijn als indicator...
in plaats van welvaart als indicator.
Dus wat mij betreft liever wat minder geld verdienen...
maar dan wel een gezonde leefomgeving, dan meer geld verdienen...
en uiteindelijk het moeten doen met alleen maar een plantenpot op je balkon.
Wat ik ontzettend mooi vind aan groen en natuur...
is dat op moment dat je iets een maand of twee braak laat liggen...
dan pakt de natuur het al over.
Dus groen is ook een van de dingen die eigenlijk het snelst tot resultaat komt.
We hebben groen nodig, omdat het ons geluk in belangrijke mate bepaalt...
maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
Ik geloof erin dat gebouwen zoveel mogelijk groen moeten omarmen...
maar dat is niet de oplossing voor het echte groen...
en de echte ecologie in de stad.
Uiteindelijk gaat het erom dat met name bodem...
en watersystemen leidend zijn voor de inrichting van onze stad.
Dus dat betekent dat we op zoek moeten naar het herstel van het ecosysteem van onze grond...
en onze groenstructuren in de stad.
En daar moeten we echt structureel ruimte voor maken.
Wil je de leefomgeving vergroenen?
Neem hiervoor ambities op in de omgevingsvisie en het omgevingsplan.
Zie gezondeleefomgeving.nl voor ideeën en voorbeelden.


Een gezonde omgeving is gelukkig steeds vaker het uitgangspunt...
bij de ontwikkeling van ruimtelijke plannen.
Maar hoe zorg je ervoor dat de ambitie voor een gezonde leefomgeving...
gedragen wordt door bestuurders, beleidsmakers én projectleiders?
En vervolgens een prominente rol krijgt bij de ontwikkeling?
En tot slot ook nog gerealiseerd wordt?
Dat hele uitgangspunt dat het over de hele leefomgeving moet gaan en dat het breed is.
Ik denk dat dat een gigantische kans is, die in die omgevingswet zit.
Omdat het je dwingt en uitdaagt om dus met al die andere thema’s...
die in het verleden niet echt werden meegenomen, aan de gang te gaan.
Al die transities, de energietransitie, de mobiliteitstransitie, de klimaatverandering...
er wordt enorme urgentie gevoeld vanuit allerlei ingewikkelde opgaven.
Ik denk dat de praktische tip voor visie en plan is...
dat je, als je belangen aan tafel gaat krijgen, je alle belangen aan tafel hebt.
Wat vervolgens het interessante gaat worden, op het moment dat je gaat starten met omgevingstafels.
In elkaars aanwezigheid hoort men dan: Dit is voor mij het belangrijkste. Dat is voor mij het belangrijkste.
Vervolgens wat je ziet ontstaan is dat je waardering ziet ontstaan van:
Hé, maar ik heb nooit geweten dat dat voor jou zo belangrijk is.
Als dat het geval is, nou dan kan ik hier wat water bij de wijn doen.
Zodat je uiteindelijk een hele mooie integrale afweging gaat krijgen.
Trek je GGD of je GHOR vanaf het begin van je proces aan tafel...
bij de eerste stappen van een omgevingsvisie.
Ga je vervolgens doorredeneren naar een omgevingsplan, doe dat wederom.
Trek ze gewoon weer aan tafel.
En ga ook je eigen organisatie, vanuit het sociale domein er ook bij betrekken.
Want uiteindelijk moet het natuurlijk niet alleen een externe partij zijn die adviseert...
maar je hebt ook je interne collega’s met deskundigheid ten aanzien van gezondheid.
Ik denk dat ik het meest trots op collega’s en bestuurders ben...
om de eerste stappen te zien dat gezondheid bij hun in het DNA komt.
Wat we gedaan hebben is, we hebben een oproep gedaan van:
Beste Haarlemmers, iedereen die met ons mee wilt denken en...
zichzelf expert vindt op een van de thema’s uit de omgevingsvisie...
we willen graag met jullie nadenken over de stad.
En dat levert je dan niet alleen ontzettend interessante informatie op over digitalisering...
of over gezondheid, maar dat zijn ook allemaal mensen die de stad kennen...
en betrokken zijn bij de stad.
En die combinatie tussen expertise en lokale kennis ook die is ontzettend waardevol gebleken.
Wat mij betreft kan je als een stedenbouwkundige in een stedenbouwkundig plan....
het beste bijdrage aan een gezonde stad door oog te hebben om te beginnen voor iedereen.
dus ik omarm enorm het begrip rechtvaardigheid.
Als een begrip waarmee je oog hebt voor alle mensen en alle groepen...
die in de stad leven en wonen.
En dat betekent dat je dus ook wijken en buurten moet ontwerpen...
waar voor iedereen een plek is en waar ook waar iedereen de ruimte krijgt...
om het leven vorm te geven, zoals hij of zij dat graag doet.
Ik denk dat daar, als je het hebt over de omgevingswet die eraan komt...
en andere regelgeving die eraan komt, dat er wel de ruimte is...
om meer maatwerk te bieden aan die mensen en te zorgen dat je een stad ontwerpt...
waar eigenlijk iedereen tot zijn recht kan komen.
Neem gezondheid mee in je omgevingsvisie of omgevingsplan.
Op gezondeleefomgeving.nl vind je meer informatie en voorbeelden...
over gezondheid in ruimtelijke plannen.

# Exported by Aegisub 3.2.2
In een gezonde leefomgeving\Nadem je schone lucht in...
heb je geen hinder van geluid\Nen woon je niet in de buurt...
van risicovolle bedrijven.
Bescherming tegen milieurisico’s,\Ndaar begin je mee...
maar hoe maak je een woonplek\Nnog gezonder?
Vaak zien mensen een gezonde leefomgeving...
als dat je voldoet aan de normen\Nvoor luchtkwaliteit en geluid.
Dat is volstrekt onvoldoende.
Als je een stad gezond wilt maken,\Nmoet je eigenlijk niet naar een ding kijken.
Je moet eigenlijk kijken naar het geheel.\NOok naar het gedrag van mensen.
Als je een gebied gezond wilt maken,\Nwat je dan nodig hebt zijn concrete adviezen.
Die hebben we in Amsterdam\Ngezondheidslogica gemaakt...
maar landelijk zijn ze voor de kernwaarden.
Die zijn voor alle gemeentes.\NGrote en kleine...
en zelfs voor dorpen staan daar\Nhele goede concrete adviezen in.
Een fysieke leefomgeving\Nheeft aan de ene kant...
heel veel aspecten als\Nzorgen dat er voldoende groen...
en recreatiemogelijkheden zijn.
Maar ik denk dat er\Nnog veel meer aspecten zijn...
en ik richt mij als stedenbouwkundige\Nook vooral op het organiseren van nabijheid.
Zorgen dat wonen, werken\Nen voorzieningen dicht bij elkaar liggen...
waardoor mensen makkelijk\Nte voet en te fiets zich kunnen verplaatsen...
maar ook een omgeving onstaat,\Nwaar mensen elkaar makkelijk kunnen ontmoeten.
Wij beschermen de jongeren\Ntegen het beginnen met roken.
Wij beschermen de jongeren\Nen ook ouderen tegen ongezond eten...
en overgewicht krijgen.
Het heeft allemaal te maken met het beschermen\Nvan de gezondheid van mensen...
en het helpen van mensen\Nom wat ze vaak zelf al willen...
waar ze zelf al gemotiveerd voor zijn...
om dat mogelijk te maken.
Het gezonde leven makkelijk maken,\Nhet ongezonde leven moeilijk maken.
Daar komt het ongeveer wel op neer.
Met de Omgevingswet kunnen gemeenten\Ngezondheid als uitgangspunt nemen...
bij ruimtelijke plannen.
Maak daar gebruik van\Nen geef gezondheid een centrale plek...
in de omgevingsvisie\Nen omgevingsplannen.
Kijk op gezondeleefomgeving.nl\Nvoor ideeën en voorbeelden.


Gezonde mobiliteit, zoals lopen en fietsen...
heeft een positief effect op gezondheid en welzijn.
Meer lichaamsbeweging betekent minder overgewicht...
minder diabetes en een lager risico op depressieve klachten en hart- en vaatziekten.
Ook is lopen en fietsen ontspannend en zorgt het voor een sociale interactie...
en een gevoel van zelfredzaamheid.
Als je bedenkt hoeveel problemen je op kunt lossen...
door mensen meer te laten lopen en fietsen in plaats van met de auto te gaan.
Hoeveel voordelen dat heeft voor je klimaat, voor je economie, voor de ruimte in de stad...
je onderhoud, je gezondheid, ontmoetingen.
Er zitten zoveel voordelen aan dat als je die allemaal bundelt...
en met alle collega’s samen dat besef hebt...
dat je dan je antwoord hebt dat er in fietsen en lopen een oplossing ligt voor heel veel.
Als we kijken naar de afgelopen honderd jaar dan is mobiliteit steeds belangrijker geworden...
om ons leven vorm te geven.
Dat is een mobiliteit geworden die steeds meer door de auto bepaald wordt.
Als het gaat over leefstijl dan is dagelijkse beweging veel belangrijker...
dan één keer per week sporten.
Dat betekent dat we het niet moeten hebben over autootje pesten, zoals het nu wordt gezien vaak.
Maar dat we het vooral moeten hebben over het stimuleren van gezondheid...
als we het hebben over het stimuleren van fietsen en lopen.
Dat betekent dus ook dat we niet meer ons moeten richten...
op het reduceren van knelpunten op het snelwegennetwerk...
maar dat we ons moeten richten op het stimuleren dat mensen niet meer in de auto stappen...
en de fiets pakken.
Wil je gezonde mobiliteit bevorderen...
creëer dan letterlijk ruimte voor wandelaars en fietsers.
Neem hiervoor ambities op in de omgevingsvisie en het omgevingsplan.
Zie gezondeleefomgeving.nl voor ideeën en voorbeelden.

In deze video wordt uitgelegd hoe de Gemeente Nieuwegein om gaat met de nieuwe omgevingswet en hoe zij daar invulling aan geven.
sprekers:Sarah van der Werf, programmamanager Omgevingswet Gemeente Nieuwegein, Yvette van Middendorp, ondersteuner omgevingsvisie Gemeente Nieuwegein, Dave van Loon, projectleider omgevingsvisie Gemeente Nieuwegein

(Beeldtitel: De blik van jongeren over Nederland in 2050. Beeldtekst: Duurzame en concurrerende economie. Bereikbare woon- en werkomgeving. Waardevolle leefomgeving. Klimaatbestendige en klimaatneutrale samenleving.)

OPGEWEKTE MUZIEK

SACHA: In 2050 ben ik wel van plan om zelfvoorzienend met energie om te gaan.
SVEN: Het gaat dus vooral om de uitstoot van CO2 dus als we die proberen terug te brengen en zo goed mogelijk proberen te compenseren met wat we daadwerkelijk aan CO2 opnemen...
Althans, het klimaat dat we hebben op dit moment dat we dat kunnen gaan stimuleren om daar nog meer groen in Nederland voor te krijgen of efficiënt met CO2 omgaan, dat we daar oplossingen voor gaan verzinnen.
Zodat we de impact als Nederland op het milieu kunnen verkleinen.
WILCO: Natuurlijk kan je in de stad ook gebruikmaken van geothermische pompen dus aardwarmte benutten in plaats van gas te stoken.

(Beeldtekst: Toekomstige en bereikbare woon- en werkomgeving.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Als ik op vakantie ga in 2050, dan ga ik toch redelijk lokaal, dicht bij huis want er is ook nog heel veel te ontdekken in je eigen omgeving.
Dat heb je zelf vaak niet door.
Maar natuurlijk wil iedereen ook nog steeds naar het buitenland.
En ik ook, denk ik. Ik vind het ook leuk om op reis te gaan.
Maar toch het liefst dan ook niet met het vliegtuig maar over de grond. Bijvoorbeeld een monorail.
Ik weet niet of dat in 2050 al te veel gevraagd is.
Maar dat zou mooi zijn, als dat zou kunnen.
Ik denk, in 2050, dat je veel meer de focus legt op het openbaar vervoer of zelfrijdende auto's bijvoorbeeld.
Het openbaar vervoer kan veel duurzamer geregeld worden dan als iedereen bijvoorbeeld met de auto gaat.
Zelfrijdende auto's kunnen veel dichter op elkaar rijden dus dan kan je de ruimte ook beter benutten.
Ik denk dat mensen steeds meer op wereldniveau zijn gericht in plaats van op hun eigen plekje.
Dus dat je bijvoorbeeld in Hamburg koffie drinkt maar ondertussen in Amsterdam woont en in Limburg ergens werkt.
Dat dat zou moeten kunnen.

(Beeldtekst: Waardevolle leefomgeving.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

DEMI: Ik vind dat er sowieso meer natuur moet komen in 2050.
En ook in steden, dus niet alleen op het platteland maar ook in grote steden als Amsterdam moet meer natuur komen.
De echte stad van de toekomst is volgens mij veel hoogbouw.
De ruimte zo goed mogelijk benutten, veel voorzieningen en goeie openbare ruimten.
Mensen moeten elkaar kunnen ontmoeten en kunnen samenkomen.
En natuurlijk is het ook heel belangrijk dat veel gebouwen voorzien zijn van duurzame energie.
Dus een duurzame leefomgeving. Ja, dat is voor mij heel belangrijk.
In 2050 haal ik mijn voedsel bij de supermarkt maar misschien heb ik ook wel zelf een moestuintje.
Het is wel goed als de winkels blijven bestaan voor de economie en voor de interactie met andere mensen.
KOEN: Mijn daktuin ziet eruit, dat we met studenten met iedereen die bij elkaar woont de verantwoordelijkheid draagt.
En van dichtbij in ieder geval groente verbouwen.
En dat het van zo dicht mogelijk komt, dat er weinig transport nodig is.
En dat we met elkaar je eigen eten kunnen...
Dat je weet waar het vandaan komt, dat je betrokken bent bij je eten.
En veel minder massaproductie en het goedkoopste kopen in de supermarkt wat er is.

(Beeldtekst: Duurzame en concurrerende economie.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Ik denk dat het een supertoffe ontwikkeling zou zijn als we op steeds meer daken en gevels van gebouwen steeds meer groen zien.
En dat bijvoorbeeld ook de kantine van je universiteit een hele groene muur heeft en dat de kantine daar ook op kan draaien dat ze daar gewoon groente kunnen plukken.
Dat we daar ook dingen kunnen verkopen dat je weer een nieuwe circulaire economie krijgt.
We kunnen niet al te veel overdrijven want we hebben een standaard en economie.
Dat is heel belangrijk. Hopelijk kunnen we daar een goeie mix in vinden om dat zoveel mogelijk met elkaar te versmelten tot een soort van ideaalbeeld dat we ook kunnen vermarkten naar de rest van de wereld.

(Beeldtekst: Meer natuur. Bewust met je voedsel omgaan. Dichtbij op vakantie gaan. Veel met openbaar vervoer. Meer hoogbouw. Groen op daken en meer groen in de stad. Duurzaam en zelfvoorzienend energie opwekken en efficiënter met CO2-uitstoot omgaan of compenseren.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN DE VIDEO

(Een productie van het Groene Brein. NJR bold, studio by NJR. In opdracht voor: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.)

(Beeldtitel: Terugblik op geslaagd bewonerscongres van Kijk! Een gezonde wijk. Voice-over:)

LEVENDIGE MUZIEK

VOICE-OVER: Kijk! Een gezonde wijk is een onderzoeksproject in Amsterdam-Slotermeer om via een mobiele app te meten hoe mensen de gezondheid in hun wijk ervaren.
Dit is een voorbeeld van burgerwetenschap, waarbij bewoners medeonderzoekers zijn.
Tijdens dit project beoordeelden bewoners onder meer de sport- en speelplekken in de wijk.
Hoe is het huidige aanbod? En hoe is het gesteld met de kwaliteit en diversiteit?
Wordt het veel gebruikt? En is het goed onderhouden?
Met de informatie uit de app kunnen verbeterplannen voor de wijk worden gemaakt.
MEISJE: Ik geef deze speeltuin een acht.
VOICE-OVER: Op zaterdag 20 mei 2017 was er een bewonerscongres in de Meervaart van Kijk! Een gezonde wijk.
En hierbij werden de resultaten van de meetweek gepresenteerd aan ruim 150 bezoekers.
LEA DEN BROEDER: Er is ook heel veel gemeten op sport- en speelplekken maar er is ook gemeten in moestuinen, in de kinderboerderij en op andere plekken in de wijk.
MARIO: We hebben van de week speurtocht 3 gelopen.
En we zijn door Slotermeer gegaan, door zeven speeltuinen.
En bij elke speeltuin kun je de plek goed observeren de mensen die er zijn, wat ze aan het doen zijn wat ze meer zouden kunnen doen, en je meting en je mening daarover delen.
VOICE-OVER: Het was bovendien een feestelijke dag met een informatiemarkt, een theatershow en leuke, informatieve workshops.
De deelnemers verdiepten zich in gezond koken.

(Vrouwen bereiden eten.)

Hoe lachen gezond maakt.

GELACH

En hoe je van dansen energie krijgt.
En hoe je als stedenbouwer naar je eigen straat kunt kijken.
Zo werden de bewoners bedankt voor hun bijdrage aan het project.
En niet alleen de politiek is te spreken over deze aanpak ook bewoners zijn positief.
CECILE BOER: Het was leuker dan ik dacht nog om met de app te lopen want het was natuurlijk ook een soort speurtocht.
En mijn dochtertje vond het heel leuk om de vragen in te vullen.
En we hebben natuurlijk samen wel gekeken van: zo'n speeltuin nou, welk cijfer wil je eigenlijk geven?
Nou, vooral de oudste van acht, het andere jongetje was nog vijf dus die was wat meer aan het spelen.
Maar dat vonden ze heel leuk om daar actief over na te denken.
En wat ik ook heel leuk vond, was dat, en dat heb ik meer gehoord dat de kinderen ook overal aanspraak hadden.
Dus overal kregen we ook gesprekjes met andere kinderen of met de ouders die daar waren. Dus dat was echt leuk.
VOICE-OVER: En die betrokkenheid van de mensen zelf is uiteindelijk de kracht.
Burgerwetenschap wordt zo een feest zowel voor de wetenschap als voor de bewoners.
Burgerwetenschap, dat doe je samen.
Er moet balans zijn tussen de belangen van de onderzoekers en die van de bewoners.
Samen de goede afloop vieren en elkaar bedanken is daarbij een belangrijk onderdeel.

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Beeldtekst: Voor meer informatie zie www.kijkeengezondewijk.nl. Een productie van het RIVM. Copyright 2017. De zorg voor morgen begint vandaag.)

DE LEVENDIGE MUZIEK EBT WEG