De plek waar je woont, werkt en leeft, beïnvloedt je gezondheid.
In een gezonde leefomgeving word je niet alleen beschermd tegen ongezonde milieurisico’s.
Je wordt ook gestimuleerd om gezond te leven.
Een gezonde woonplek is aantrekkelijk en nodigt uit tot bewegen, ontspannen en ontmoeten.
Bewoners zijn er gelukkig en actief.
De wisselwerking tussen bewoners en hun woonomgeving maakt dat een dorp of buurt leeft.
Dat zou ik wel alle gemeenten willen aanraden, zorg dat je een gezondheidsadviseur hebt…
voor al jouw ruimtelijke plannen.
Gezondheid is een onderdeel van mobiliteit...
is een onderdeel van groen, is een onderdeel van woningbouw...
is een onderdeel van alles.
En dan is het heel erg nodig dat je met die partijen die daarmee bezig zijn...
intensief samenwerkt en dat je samen optrekt.
Je kunt niet zeggen: Om je gemeentegrens heen trek ik een harde lijn en daar stopt het.
Nee, hetgeen wat je in je ene gemeente doet raakt ook de andere gemeente.
Of ook een provincie.
Dus je moet veel groter en opener gaan denken.
Benader het vanuit de leefomgeving van de mensen zelf.
Wat betekent het nou voor jou?
Hoe zie jij jezelf in 2040?
Plekken maken waar mensen elkaar ontmoeten.
Ik denk dat dat een van de belangrijkste taken is...
voor mensen die aan de stad werken.
In een gezonde leefomgeving is ruimte voor groen en water….
en voor slimme oplossingen die bijdragen aan de grote opgaven waar we voor staan.
Zoals klimaat, energie, woningbouw en vergrijzing.
Gelukkig gebeurt er in Nederland al veel en zie je op steeds meer plekken…
dat er hard wordt gewerkt aan een gezondere leefomgeving.
De invoering van de Omgevingswet is een belangrijke aanjager hiervan.
Ik denk dat wij als stedenbouwkundige veel meer rekening moeten houden...
met het maken van ruimte...
te veel ruimte waar mensen zelf ook de kans krijgen om dingen te doen in de stad.
Het gaat om het maken van ruimte voor eigen initiatieven.
Een stedenbouwkundig plan die ervoor zorgt dat een leefomgeving gezond wordt...
een stedenbouwkundig plan waar nabijheid echt het leidend principe is.
En dat betekent heel concreet...
menging van verschillende woonvormen, menging van wonen en werken...
maar ook echt ruimte maken voor kwetsbare functies, die normalitair in de boekhouding staan als kostenpost...
maar in werkelijkheid echt bijdragen aan een gezonde leefomgeving.
En dat is groen, dat is ruimte voor experiment en ruimte voor ontmoeting.
Als je wilt dat een stad gezond wordt, als de leefomgeving gezond wordt...
dan heb je een paar dingen nodig.
Allereerst heb je bestuurders nodig die dat willen.
Wat je vervolgens nodig hebt, is dat de mensen die daarmee bezig zijn, met die gezondheid...
eigenlijk heel nauw gaan samenwerken met die mensen die fysiek de stad maken.
En dat je eigenlijk continu bij elkaar zit om na te denken: Hoe krijg ik dat voor elkaar?
Bestuurlijke wil en ambtelijke uitvoering. Ook in contact met allerlei andere partijen.
Niet in het minst de bewoners.
Als je dat doet, dan lukt het.
Wij hoeven niet zo zeer losse adviezen te geven over gezondheid, maar wij doen mee...
in de gesprekken en de discussies bij elk plan.
En zo beïnvloeden wij ook de gedachten van alle collega’s...
Zodat we met z’n allen aan tafel al op een gezondere manier nadenken over de projecten.
We zijn niet een extra stap.
We zijn gewoon onderdeel van de reguliere processen geworden.
Door met alle disciplines tegelijk aan tafel te zitten, kennen we elkaars ambities...
en versterken we elkaar.
Dus door een gezondheidsadviseur vanaf het begin mee te laten denken, gaat het gewoon mee in het proces...
zonder extra kosten, met wel een gezonder plan als eindproduct.
Wij kunnen in beleidsvisies prachtige teksten opnemen waarom we zeggen dat gezondheid belangrijk is...
in de verschillende deelgebieden.
Ga je het vervolgens daadwerkelijk vertalen, is de belangrijkste vraag...
hoe gaan we het daadwerkelijk overeind houden?
Ik denk dat het belangrijkste om gezondheid op de kaart te houden is:
Gezondheid een primaire plek te geven in een afwegingskader.
En dat het eigenlijk in het DNA van bestuurders komt te zitten.
We hebben dat ook digitaal gedaan. En we hebben filmpjes gemaakt.
En talkshow-achtige dingen vanuit de studio gedaan.
Één van de dingen die ik daar ontzettend fascinerend in vond...
was dat we plotseling met hele andere mensen in gesprek kwamen...
dan normaal gesproken op dit soort avonden kwamen.
Mensen waren plotseling veel jonger.
Mensen met een andere achtergrond, dan normaal gesproken op dit soort avonden komen.
En daar heeft de coronacrisis gek genoeg toch ook wel weer mee geholpen.
Het heeft ons gedwongen om opnieuw na te denken hoe je omgaat met het betrekken van inwoners.
Tegen alle gemeentes die gezonder willen worden: Schrik niet terug voor maatregelen die ook moeilijk zijn.
Al die concrete maatregelen die je nu al in de Amsterdamse gezondheidslogica of in de landelijke kernwaarden kan vinden.
Pak ze erbij en ga er gewoon direct mee aan de slag.
Wil jij ook aan de slag met een gezonde leefomgeving?
Kijk op gezondeleefomgeving.nl voor instrumenten, praktijkvoorbeelden en themafilms.