Puntensysteem voor woningbouwprojecten

In het Puntensysteem Omgevingsvisie Veenendaal worden de ambities uit de Omgevingsvisie Veenendaal 2030 concreet. Sinds februari 2022 moet ieder woningbouwproject minimale scores behalen op alle thema’s uit de visie. Zo stimuleert de gemeente projectontwikkelaars om de leefomgeving gezond en groen in te richten én duurzaam en natuurinclusief te bouwen. 

Amber Holdijk en Astrid Swart van het team Ruimtelijke ordening en bouwen van de gemeente, vertellen over dit nieuwe systeem.

Ambities scoren, hoe werkt dat?

In de Omgevingsvisie Veenendaal 2030 worden doelen gesteld voor een gezonde, duurzame en veilige leefomgeving. Om deze ambities concreet te maken is het Puntensysteem Omgevingsvisie Veenendaal ontwikkeld. Dit Puntensysteem wordt toegepast bij woningbouwprojecten waarbij het bestemmingsplan gewijzigd moet worden. Voor elk thema uit de visie zijn maatregelen opgenomen in het puntensysteem. Elke maatregel draagt bij aan het behalen van de ambities en levert een bepaald aantal punten op. Deze thema’s zijn opgenomen:   

• gezonde en groene leefomgeving;
• bewegen, ontmoeten, sporten en spelen;
• energietransitie en duurzaam bouwen;
• natuurinclusief bouwen;
• klimaatadaptatie, en 
• veiligheid en leefbaarheid. 

Een ontwikkelaar die in Veenendaal woningen wil bouwen, moet een minimale score behalen per thema en een minimale score voor het totale plan (zie tabel). Dit minimum is afhankelijk van de grootte van het project. Projectontwikkelaars krijgen de vrijheid om te bepalen welke maatregelen er genomen worden om punten mee te scoren en op welke thema’s wordt ingezet. De ontwikkelaar kan ook een ‘eigen’ maatregel voorstellen die niet in het puntensysteem staat. De gemeente bepaalt dan of er punten voor worden vergeven. Deze maatregelen moeten qua aard en omvang vergelijkbaar zijn met de opgenomen maatregelen. Kortom, in Veenendaal zijn ontwikkelingen welkom, mits de ambities uit de omgevingsvisie worden meegenomen in het ontwerp. 

Het puntensysteem van Veenendaal, via de gemeente Veenendaal

Voorbeelden van maatregelen

De maatregelen waaraan punten worden toegekend variëren van planten van bomen, plaatsen van fitnessapparaten tot hergebruiken van bouwmateriaal. Ook krijgt een ontwikkelaar bijvoorbeeld punten voor groene gevels, groene daken en nestkasten voor zwaluwen of vleermuizen. En voor het creëren van ontmoetingsplekken, een wandelpad door het groen of een moestuin. Uit de lijst van maatregelen wordt ook duidelijk dat sommige maatregelen voor meerdere thema’s winst, en dus punten, opleveren. Het is van belang dat de maatregel past binnen het gebied. Is dit duidelijk niet het geval worden er geen punten toegekend. 

Dynamisch systeem

De gemeente Veenendaal gebruikt het puntensysteem sinds februari 2022 als leidraad bij nieuwe ontwikkelingen. Aan de hand van ervaringen die worden opgedaan bij het gebruik van het puntensysteem wordt het systeem geëvalueerd en aangepast waar nodig. De komende tijd zal de gemeente ook nagaan welke maatregelen het best passen bij welk deelgebied in Veenendaal om het systeem zo effectief mogelijk te maken. Het puntensysteem is dan ook een dynamisch document dat eens in de zoveel tijd wordt herzien en aangepast.

Ervaringen tijdens het eerste jaar

Het puntensysteem is door de meeste projectontwikkelaars goed ontvangen. Bij de meer vooruitstrevende ontwikkelaars sluit het systeem goed aan bij de ambities op het terrein van gezondheid en duurzaamheid. Bij hen motiveert het gemeentelijke puntensysteem tot meer/grotere ambities voor de leefomgeving. Er ontstaat een drive om zoveel mogelijk punten te scoren. Deze wisselwerking tussen private partijen en de gemeente is nu al een positief effect van de nieuwe werkwijze. Het geeft vertrouwen dat de maatregelen uit het puntensysteem ook daadwerkelijk in de praktijk worden gerealiseerd.