Spelers en kerndocumenten
RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
Het RIVM heeft relevante informatie rond dit onderwerp. Op Voedsel en Voeding staat informatie gebundeld over de taken, publicaties en het onderzoek dat het RIVM doet op dit gebied: onder andere over het voedselpatroon in Nederland, en de gezondheid, duurzaamheid en veiligheid hiervan.
Volksgezondheid Toekomst Verkenning
In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV (In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland.)) publicatie 'Verder kijken dan corona, over de toekomst van onze gezondheid' staat de voedselomgeving binnen het thema Leefomgeving.
WateetNederland.nl
Op WateetNederland.nl staat de laatste peiling van de Nederlandse voedselconsumptie (2019-2021). Hoofdconclusies: Nederlanders eten meer plantaardige producten zoals groente en fruit, ongezouten noten en peulvruchten en minder rood en bewerkt vlees. Ook drinken ze minder suikerhoudende dranken.
Loket Duurzaam Eten
Op Loket Duurzaam Eten presenteert het RIVM de interventiedatabase Duurzaam Voedsel. Er zijn verschillende interventies gebundeld, gericht op het verduurzamen van het Nederlandse eetpatroon. De interventies kunnen professionals helpen om te werken aan een gezonder en duurzamer eetpatroon van hun doelgroep. Professionals kunnen hier ook zelf interventies indienen. Thema’s zijn o.a. meer plantaardig, minder dierlijk; voedselverspilling; ecologische voetafdruk; seizoen en lokaal.
Loket Gezond leven
Op Loket Gezond leven staan ook enkele tips om een gezonde voedselomgeving te stimuleren.
Afbeelding fruit in kratjes
afbeelding vrouw pakt paprika's
Meer informatie
Regiodeal Foodvalley
De website van de Regiodeal Foodvalley is een samenwerkingsverband van rijk en regio met als doel: gezonde en duurzame voeding voor iedereen. Een subthema is de Eetomgeving. Wageningen Universiteit (WUR (Wageningen University &Research)) heeft in dit kader een project Gezonde en duurzame voedselomgevingen in Nederlandse wijken (1 september 2022 – 31 augustus 2024, zie hier de projectomschrijving). Het doel is bepalen hoe gezonde en duurzame eetomgevingen het beste kunnen worden gecreëerd, geïmplementeerd en onderhouden. Het project loopt in tien Nederlandse wijken in de regio Foodvalley en in de stad Utrecht.
City Deal Gezonde en duurzame voedselomgeving
Verschillende steden en gemeenten werken samen in de City Deal Gezonde en duurzame voedselomgeving. De ambitie van deze City Deal is om dat de voedselomgeving in 2030 overwegend gezond en duurzaam is. Via de City Deal experimenteren gemeenten om de voedselomgeving gezonder en duurzamer te maken. Op de website wordt regelmatig bericht over acties van deelnemende gemeenten. Voor meer informatie over deze City Deal, zie Voedselomgeving in de Praktijk.
JOGG
JOGG zet zich in voor een gezonde leefomgeving voor kinderen en jongeren. JOGG heeft verschillende ambities opgesteld waar gemeenten en andere spelers zich bij kunnen aansluiten. Ook biedt JOGG ondersteuning en advies en werkt zij met de richtlijnen van het Voedingscentrum.
Platform 31
Dit platform biedt een interessante reeks interviews in het kader van de City Deal Gezonde en Duurzame Voedselomgeving. Bijvoorbeeld over de huidige wet- en regelgeving, de invloed van de sociale voedselomgeving en het belang van korte voedselketens.
Juridisch Instrumentarium Gemeenten
In het kader van de City Deal Gezonde en Duurzame Voedselomgeving heeft de Universiteit van Amsterdam een onderzoek gedaan naar het (beperkte) juridisch instrumentarium van gemeenten om de voedselomgeving aan te pakken. In april 2023 komt een rapport over het vervolgonderzoek uit.
JPI Policy Evaluation Network
Het JPI Policy Evaluation Network heeft via het FOOD-EPI onderzoek beleid op de voedselomgeving geëvalueerd, en de resultaten hiervan zijn te vinden in deze rapporten over Europees beleid en Nederlands rijksoverheid beleid. In het laatste rapport staan aanbevelingen voor 18 beleidsmaatregelen en 11 beleidsondersteunende acties voor de rijksoverheid. De aanbevelingen voor beleidsacties zijn onder andere: productverbeteringen, een reclameverbod op reclame gericht op kinderen voor voedingsmiddelen buiten de Schijf van Vijf, prijsverhogingen van ongezonde voedingsmiddelen zoals suikerhoudende dranken en juist prijsverlagingen van gezonde producten als groente en fruit. Daarnaast regels opstellen voor voedselvoorzieners om het aandeel gezonde voedingsmiddelen te vergroten. De aanbevelingen voor beleidsondersteunende acties zijn onder andere: het ondersteunen van gemeenten bij het ontwikkelen en uitvoeren van preventieve maatregelen, een instrument ontwikkelen voor verslaglegging van het voedingsaanbod in o.a. supermarktenen restaurants.
Wageningen University & Research (WUR)
Wageningen University & Research (WUR) heeft de position paper “Gezonde voedselomgeving is essentieel voor preventie en gezondheidsbevordering(PDF)” uitgebracht. Hierin gaan zij dieper in op het belang van een gezonde voedselomgeving en kansrijke beleidsmaatregelen om een gezondere voedselomgeving te creëren.
Voedingscentrum
Voedingscentrum
Het Voedingscentrum biedt uitgebreide informatie over de voedselomgeving (eetomgeving), bijvoorbeeld via de webpagina Invloed fysieke omgeving op eetgedrag. Daarnaast geven zij 10 punten waarmee gemeenten aan de slag kunnen met gezonde voeding en gelijke kansen, zie de webpagina Gezonde voeding in gemeentebeleid.
Daarnaast biedt het Voedingscentrum checklists en stappenplannen om de voedselomgeving meer gezond en duurzaam in te richten. De Richtlijn Eetomgevingen is een checklist voor gemeenten en organisaties om het voedselaanbod aan te passen.
Specifiek voor gemeenten heeft het Voedingscentrum een stappenplan en de werkwijze ‘Gezondere en duurzamere eetomgevingen in de gemeente’. Op deze webpagina staan 10 punten om gezonde voeding en gelijke kansen te borgen in gemeentebeleid. Voor hulp kunnen gemeenten en andere organisaties bij adviseurs van het Voedingscentrum terecht.
afbeelding brdrijfskantine
